ادبیات نظری تحقیق تنظیم تعادل انرژی، کنترل اشتها و هموستاز انرژی، سیگنال های عصبی و هورمونی کنترل اشتها
54 صفحه در قالب ورد قابل ویرایش.
بخشی از متن :
-چاقی
چاقی اختلالی است که از عدم تعادل دریافت و هزینه کرد انرژی ناشی می
شود. عدم تعادل انرژی به عنوان فیدبکی برای فیزیولوژی و محیط عمل کرده و بر
هزینه کرد و دریافت انرژی اثر می گذارد ]38[.
ما انرژی را به صورت چربی ذخیره سازی می کنیم، چرا که هم نسبت به
کربوهیدرات متراکم تر است و هم برای ذخیره شدن نیاز به مقدار زیادی آب
ندارد. پدیده چاقی دو وجهه کاملا متفاوتی داردکه ژنتیک و محیط ]38[.
اطلاعات و آمار نشان می دهد که چاقی در کشورهای غربی در حال افزایش است .
و عوامل مختلفی را می توان در این مورد دخیل دانست. از جمله تماشای
تلویزیون، غذاهای فوری، کم تحرکی و استفاده از وسایل ماشینی در انجام امور
روزمره و ... اشاره کرد. عقیده کلی بر این است که تعادل انرژی و وزن باید
به گونه ای تنظیم شود تا اثرات تعادل بین هزینه کرد و دریافت انرژی بر چاقی
و وزن بدن کنترل شود . لذا وزن بدن باید به طریقی تنظیم شود، که می دانیم
هموستاز انرژی از طریق سیستم عصبی پیچیده ای تنظیم می شود که اثر فراز و
نشیبهای کوتاه مدت در تعادل انرژی را بر روی توده بدن به حداقل می رساند.
اخیرا مولکول های میانجی و مسیرهای دریافت غذا و تنظیم وزن در مغز شناسایی
شده اند ]39[. گزارش کرده اند که با
وجود کاهش در مقدار غذای دریافتی روزانه قادر به کاهش وزن نیستند. این ادعا
به ایجاد این فرضیه منجر شد که چاقی در اثر اختلال های متابولیکی و نادرست
بودن عادت های رفتاری است ، که موجب کاهش انرژی مصرفی در افراد چاق می شود
]40[.
-تنظیم تعادل انرژی
عقیده ی کلی بر این است که تعادل انرژی و وزن بدن پدیده ای اند که باید
تنظیم شوند. این عقیده از آن جا ناشی می شود که اثر بالقوه عدم تعادل بین
هزینه انرژی و دریافت آن بر چاقی وزن بدن مشاهده می شود ]38[.
به همین منظور هموستاز انرژی از راه سیستم عصبی پیچیده ای تنظیم می شود که
اثر فراز و نشیب های کوتاه مدت در تعادل انرژی را بر روی توده ی چربی بدن
به حداقل می رساند. اخیراً مولکول های میانجی و مسیرهای تنظیمی غذا خوردن و
تنظیم وزن در مغز شناسایی شده اند ]39[.
محتوای انرژی سلول ها به تعادل بین تولید و مصرف انرژی در سلول ها بستگی
دارد. یکی از شرایطی که می تواند تعادل انرژی را در سلول به هم زده و
نیازهای هاصی را به سلول تحمیل نماید، ازدیاد هزینه کرد انرژی در اثر
فشارهای مختلف روانی و جسمانی از جمله انجام فعالیت بدنی و تمیرن است. به
بیان دیگر، در نتیجة تمرین و فعالیت بدنی، تعادل انرژی در سلول به هم خورده
و هزینه ی انرژی سلول افزایشمی یابد. سلول در پاسخ به این وضعیت جدید پاسخ
های موقتی و لازم را از خود نشان می دهد که در صورت تداوم یافتن این
وضعیت، رفته رفته به سازگاری مناسب متابولیکی نایل می شود و در صورت رفع
این فشار تدریجاً وضعیت انرژی سلولی به حالت اولیه ی خود برمی گردد.
بنابراین گفته می شود که سلول یا اندام یا دستگاه درگیر در مقابل فشار
فیزیکی وارده سازگار شده است. تمرین و فعالیت های بدنی منظم، دستگاه های
مختلف انرژی را درگیر کرده و موجب سازگاری های عضلانی، تنفسی، قلبی – عروقی
و سازگاری متابولیکی می شود که متعاقب فعالیت های بدنی و ورزشی رخ می دهند ]37[.
شکل 1 تنظیمات جبرانی دریافت و مصرف کالری در پاسخ به تغییرات در محتوای چربی بدن است.]47[
-کنترل اشتها و هموستاز انرژی
مرکز اصلی هموستاز یا تعادل انرژی در انسان هیپوتالاموس می باشد ، هرچند
نواحی مختلفی از مغز از کورتکس گرفته تا ساقه مغز در رفتار دریافت غذا و
هموستاز انرژی دخالت دارند . در بیشترین بزرگسالان ذخایر چربی و وزن بدن
علیرغم تغییرات بسیار گسترده مصرف غذای روزانه و مصرف انرژی به طور چشمگیری
ثابت است. برای برقراری تعادل بین انرژی دریافتی و مصرف غذای روزانه و
مصرف انرژی به طور چشمگیری ثابت است. برای برقراری تعادل بین
انرژی دریافتی و مصرفی یک سیستم فیزیولوژیکی پیچیده شامل سیگنال های آوران
و وابران فعالیت می کند] 1[. این سیستم شامل مسیرهای چندگانه ای است که در
تعامل با هم وزن را کنترل می نماید .در گردش خون هورمون هایی وجود دارند
که به صورت حاد و موقت غذا خوردن را شروع یا خاتمه می دهند وهم هورمون هایی
هستند که منعکس کننده چاقی و تعادل انرژی بدن می باشد. این سیگنال ها به
وسیله اعصاب محیطی و مراکز مغری از جمله هیپوتالموس و ساقه مغزی یکپارچه می
شوند هنگامی که سیگنال ها یکپارچه شوند ، نوروپتید های مرکزی را ، که غذا
خوردن و هزینه انرژی را تغییر می دهند ، تنظیم می کنند ] 1[.
پیچیدگی رفتار دریافت غذا منعکس کننده ی تعداد نواحی در گیر در مغز است.
به عنوان مثال ، قشر پیشانی چشمی در گیر در سیری ویژه حسی است در حالی که
آمیگدال در ارزیابی مزه و طعم غذا دخالت دارد . بنابراین
رفتار دریافت غذا را می توان به فاز های مختلفی از جمله فاز اشتها ، که
شامل جستجو برای غذا است ، و فاز مصرف شامل خوردن واقعی غذا است ، تقسیم
بندی کرد ]41[.
برای حفظ یک وزن ثابت در یک دوره ی زمانی نسبتا طولانی همواره باید
توازنی بین دریافت غذا و هزینه انرژی برقرار باشد . هیپوتالاموس اولین مرکز
ی است که حدود 50 سال قبل نقش آن در این فرایند شناخته شد . علیرغم در
گیری نقاط مختلفی از مغز در رفتار غذا خوردن ، هیپوتالاموس به عنوان مرکز
اصلی غذا خوردن مطرح می باشد .در اوایل دهه 1940 نشان داده شد که تزریق یا
تحریک الکتریکی هسته ها ویژه ای در هیپوتالاموس ، رفتار
تغذیه ای را تغییر می دهد. هیپوتالاموس شامل چندین هسته می باشد که در
دریافت غذا دخالت دارند شامل هسته های کمانی (ARC) ، هسته ای مجاور بطنی
(PVN) ، بخش های جانبی هیپوتالاموس (LHA) ، هسته های بطنی میانی (VMH) و
هسته های خلفی میانی (DMH). در ARC دو دسته اصلی نورون که به وضعیت تغذیه
ای حساس هستند و جود دارند . یکی دسته از ان ها دریافت غذا و اشتها را
تحریک و دسته دیگر ان را مهار می کنند ]41[. هسته های بطنی میانی (VM) به
عنوان « مرکز سیری» و هسته های جانبی هیپوتالاموس (LH) عنوان «مرکز گرسنگی[1]»
شناخته شده اند. هسته های کمانی (ARC) هیپوتالاموس نیز به عنوان محلی که
این سیگنال های تنظیمی اشتها را یکپارچه می کند شناخته شده است ]42[ .
شکل 2 طراحی شماتیک ساده از مناطق هیپوتالاموس که در مصرف مواد غذایی نقش اصلی ایفا می کند.]41[
-هیپوتالاموس
برای حفظ یک وزن در یک دوره زمانی نسبتاً طولانی همواره باید توازنی بین
دریافت غذا و هزینه انرژی برقرار باشد. هیپوتالاموس اولبین مرکزی است که
حدود 50 سال قبل نقش ان در این فرایند شناخته شد. در اوایل دهه 1940 نشان
داده شد که تزریق یا ایجاد تحریک در هسته های ویژه ای از هیپوتالاموس باعث
تغییر در رفتار تغذیه ای و دریافت غذا می شود. در هیپوتالاموس هسته های
بطنی میانی (VMH) ، به عنوان «مرکز گرسنگی» شناخته شده اند. هسته های کمانی (ARC)
هیپوتالاموس نیز به عنوان محلی که این سیگنال های تنظیمی اشتها را یکپارچه
می کنند شناخته شده است. چرخه های عصبی متعددی در هیپوتالاموس قرار دارد.
بر اساس دانسته های ما شبکه های عصبی و انشعابات آنها در داخل هیپوتالاموس
قرار دارد. بر اساس دانسته های ما شبکه های عصبی و انشعابات آنها در داخل
هیپوتالاموس گسترش پیدا می کنند و اجتماعات عصبی مجزا، نروترانسمیترهای
ویژه ای را ترشح کرده که بردریافت غذا و یا هزینه کرد انرژی اثر گذاشته که
خود توسط سیگنال های خاص وضعیت تغذیه ای تنظیم می شوند. سیگنال های محیطی
درگیر در تهادل انرژی، از قبیل هورمون های روده ای مثل پپتاید YY و GLP-1 از طریق یک مکانیسم فیرقابل اشباع از سد خونی- مغزی گذشته و بنابراین به ARC
می رسند. البته سیگنال های دیگری از قبیل لپتین و انسولین از طریق یک
مکانیسم قابل اشباع از خون به مغز می رسند. بنابراین سد خونی – مغزی یک نقش
تنظیمی پویا در عبور دادن برخی سیگنال های انرژی گردش خون دارد. در ARC
دو دسته اصلی نرون که به وضعیت تغذیه ای حساس هستند ، وجود دارند . یک
دسته از انها دریافت غذا و اشتها را تحریک و دسته دیگر ان را مهار می کنند
عوامل اشتها آور و شد اشتها به ترتیب فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک را کاهش و
افزایش می دهند و به موجب آن ذخایر چربی بدن و هزینه انرژی را تنظیم می
کنند . این عمل از طریق تغییر گرمازایی در BAT و احتمالاً در محل های دیگری از قبیل بافت سفید چربی وعضله، از طریق القاء پروتئین جفت نشده میتوکندریایی یک UCP-1 و UCP-2 و UCP-3،
انجام می شود. ارتباط بین دریافت غذا و فعالیت سمپاتیک از طریق مواد
انتقال دهنده عصبی متعددی صورت می گیرد. نروپتایدها عناصر مهم سیستم تنظیم
کننده دریافت غذا هستند. هورمون ها ، انتقال دهنده های عصبی و نروپتایدهایی
که بر دریافت غذا اثر می گذارند. مولکول های تحریک کننده اشتها شامل
نوراپی نفرین، گاما آمینو بوتیریک اسید و هفت دسته از نروپتایدها هستند، در
حالی که مولکول های مهار کننده غذا اشتها شامل سروتونین، دوپامین و تعداد
زیادی از پپپتایدهای روده ای – مغزی هستند ]42[ .
[1] -satiely center
